مقدمه
اختلال ریاضی که با نام نارساخوانی ریاضی (دیسکالکولیا – Dyscalculia) شناخته میشود، یکی از اختلالات یادگیری است که در آن فرد در درک و انجام فعالیتهای ریاضی مانند جمع، تفریق، ضرب، تقسیم و حل مسائل عددی دچار دشواری میشود.
این اختلال اغلب در مدرسه ابتدایی و مدرسه راهنمایی شناسایی میشود و میتواند بر عملکرد تحصیلی، اعتمادبهنفس و مهارتهای حل مسئله دانشآموزان تأثیر منفی بگذارد.
بسیاری از کودکانی که اختلال کمبود توجه و بیشفعالی (ADHD) دارند نیز در انجام محاسبات ریاضی دچار مشکل هستند.
در این مقاله، علائم، علل و روشهای درمانی دیسکالکولیا را بررسی کرده و راهکارهایی برای کمک به دانشآموزان با اختلالات یادگیری در خانه و مدرسه ارائه میدهیم.
۱. علائم اختلال ریاضی (دیسکالکولیا) در کودکان
📌 دانشآموزانی که دچار نارساخوانی ریاضی هستند، معمولاً با مشکلات زیر مواجه میشوند:
🔹 مشکل در شمارش اعداد: دانشآموزان ممکن است شمردن به ترتیب، معکوس شمردن یا شناسایی عدد بعدی و قبلی را دشوار بدانند.
🔹 دشواری در درک مفاهیم پایه ریاضی: درک مفاهیمی مانند بیشتر و کمتر، بزرگتر و کوچکتر یا ترتیب اعداد برای آنها سخت است.
🔹 ناتوانی در حل مسائل ساده ریاضی: کودک ممکن است برای انجام محاسبات ساده مانند جمع و تفریق زمان زیادی صرف کند.
🔹 فراموش کردن قواعد ریاضی: قوانین ساده مانند چگونگی ضرب یا تقسیم را به سختی یاد میگیرد و مکرراً آنها را فراموش میکند.
🔹 جابجایی یا معکوس نوشتن اعداد: برخی دانشآموزان ممکن است هنگام نوشتن عدد ۹ را به ۶ تبدیل کنند یا جای ارقام را در یک عدد چند رقمی تغییر دهند.
🔹 مشکل در تخمین و اندازهگیری: تخمین فاصلهها، زمان و مقدار پول برای کودکان دارای این اختلال چالشبرانگیز است.
۲. علل اختلال ریاضی (دیسکالکولیا) در دانشآموزان
💡 دیسکالکولیا ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که عبارتاند از:
۲.۱ مشکلات شناختی و پردازش اطلاعات
✅ برخی از کودکان دچار ضعف در پردازش عددی و تحلیل مسائل ریاضی هستند، که این موضوع یادگیری ریاضی را برای آنها دشوار میکند.
۲.۲ اختلال در حافظه کاری
✅ کودکانی که مشکلات حافظه کوتاهمدت دارند، ممکن است مراحل حل مسائل ریاضی را فراموش کنند و درک مفاهیم پیچیده برای آنها سخت شود.
۲.۳ اختلال کمبود توجه و بیشفعالی (ADHD)
✅ دانشآموزانی که ADHD دارند، معمولاً در تمرکز و دنبال کردن مراحل ریاضی مشکل دارند و ممکن است هنگام حل مسائل، دچار اشتباهات ناشی از بیدقتی شوند.
۲.۴ مشکلات هماهنگی حرکتی
✅ برخی از کودکان دچار مشکل در هماهنگی چشم و دست هستند که بر نوشتن اعداد و استفاده از ابزارهای ریاضی مانند خطکش و ماشینحساب تأثیر میگذارد.
۳. روشهای درمانی و آموزشی برای بهبود اختلال ریاضی
🔹 آیا دیسکالکولیا درمان دارد؟ بله، روشهای مختلفی میتوانند به تقویت مهارتهای عددی و ریاضی در دانشآموزان دیرآموز کمک کنند.
۳.۱ برنامههای آموزشی ویژه برای دانشآموزان با اختلالات یادگیری
✅ بهترین مدارس برای کودکان با اختلالات یادگیری از روشهای آموزشی چندحسی (دیداری، شنیداری و لمسی) استفاده میکنند تا کودکان بتوانند مفاهیم ریاضی را بهتر درک کنند.
✅ مدارس تخصصی برای کودکان با نیازهای ویژه از بازیهای آموزشی، ابزارهای بصری و روشهای تقویت مهارتهای شناختی برای تدریس ریاضی بهره میبرند.
۳.۲ کاردرمانی و گفتاردرمانی برای کودکان با اختلالات یادگیری
✅ کاردرمانی برای اختلالات یادگیری میتواند به تقویت مهارتهای حرکتی و شناختی کودکان کمک کند.
✅ گفتاردرمانی برای کودکان با نارسانویسی نیز میتواند در تقویت مهارتهای زبانی و درک مفاهیم عددی مفید باشد.
۳.۳ استفاده از روشهای جایگزین برای آموزش ریاضی
✅ استفاده از بازیهای ریاضی: مانند پازلهای عددی، فلشکارتها و اپلیکیشنهای آموزشی برای افزایش تمرکز.
✅ روشهای چندحسی: ترکیب ریاضی با نقاشی، لمس اشیاء و موسیقی برای تقویت درک اعداد.
✅ تکرار و تمرین عملی: استفاده از اشیاء واقعی مانند پول، مکعبهای شمارش و ابزارهای بصری.
۴. نحوه کمک به دانشآموزان با اختلالات یادگیری ریاضی در خانه
🏡 والدین میتوانند با روشهای زیر، فرزندشان را در یادگیری ریاضی حمایت کنند:
✅ ایجاد محیط آموزشی جذاب:
🔹 از وسایل کمکآموزشی مانند کارتهای تصویری و چارتهای عددی برای افزایش علاقه به ریاضی استفاده کنید.
✅ تمرین با روشهای تعاملی:
🔹 فعالیتهایی مانند بازی با مکعبهای شمارش، کار با چرتکه و انجام آزمایشهای ساده میتواند درک ریاضی را تقویت کند.
✅ استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس:
🔹 اضطراب ریاضی در کودکان با تشویق، حمایت و کاهش فشارهای آموزشی کاهش مییابد.
۵. انتخاب مدارس مناسب برای دانشآموزان با اختلال ریاضی
📌 والدین هنگام ثبتنام دبیرستان یا انتخاب مدرسه، باید به موارد زیر توجه کنند:
✔️ بررسی امکانات مدرسه برای دانشآموزان دیرآموز و دارای مشکلات عددی
✔️ مدارس فراگیران و مدارس تخصصی برای کودکان با نیازهای ویژه میتوانند انتخاب مناسبی باشند.
✔️ استفاده از برنامههای آموزشی ویژه که شامل تمرینات ریاضی تطبیقی هستند.
ثبتنام نوآموز در مدارس فراگیران
والدین گرامی،
برای ثبتنام نوآموز خود در مجموعه مدارس فراگیران، میتوانید از یکی از روشهای زیر اقدام کنید:
تماس با کارشناسان ما از طریق شمارههای:
۰۹۱۲-۱۹۹۸۱۱۴ |
۰۲۱-۵۸۲۳۶
تکمیل فرم پیشثبتنام:
با پر کردن فرم پیشثبتنام، اطلاعات فرزند دلبندتان را ثبت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
نتیجهگیری
🔹 اختلال ریاضی (دیسکالکولیا) یکی از اختلالات یادگیری است که باعث مشکلاتی در درک و انجام محاسبات عددی میشود.
🔹 علل این اختلال شامل مشکلات شناختی، حافظه کاری ضعیف، ADHD و ناهماهنگی حرکتی است.
🔹 روشهای درمانی مانند برنامههای آموزشی ویژه، کاردرمانی، گفتاردرمانی و استفاده از تکنیکهای چندحسی میتوانند به بهبود این مشکل کمک کنند.
🔹 مدارس تخصصی و مدارس فراگیران که از روشهای آموزشی متناسب با دانشآموزان دیرآموز استفاده میکنند، بهترین گزینه برای این کودکان هستند.
✅ با شناسایی زودهنگام و حمایت مناسب، کودکان مبتلا به اختلال ریاضی میتوانند مهارتهای خود را تقویت کرده و مسیر تحصیلی موفقتری داشته باشند