در سال‌های اخیر، پژوهش‌ها در زمینه اختلالات یادگیری، چاقی در کودکان و مشکلات روانی همچون اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD) نشان داده‌اند که بسیاری از این مسائل ریشه در دوران نوزادی و ارتباط اولیه کودک با والد یا مراقب اصلی دارند.
یکی از مفاهیم کلیدی در این زمینه، آیینگی همدلانه است؛ مفهومی که در روانشناسی تحولی و روانکاوی مورد توجه قرار گرفته است.
✅ آیینگی همدلانه چیست؟
آیینگی همدلانه به توانایی مراقب اصلی کودک (معمولاً مادر) برای بازتاب دادن دقیق، هماهنگ و همراه با درک احساسات و نیازهای نوزاد اشاره دارد.
این بازتاب همدلانه به کودک کمک می‌کند تا هیجانات خود را تنظیم کرده، نیازهایش را بشناسد و به تدریج یک تصویر سالم از «خود» بسازد.
وقتی این آیینگی دچار اختلال شود، کودک نمی‌آموزد که تفاوت بین نیازهای جسمی و عاطفی را تشخیص دهد.
برای مثال، کودکی که برای آرام شدن به آغوش نیاز دارد اما به جای آن شیر می‌گیرد، ممکن است یاد بگیرد که همیشه برای تسکین هیجانات باید چیزی بخورد.
📌 شکست در آیینگی همدلانه و پرخوری هیجانی
در بزرگسالی، این تجربه به پرخوری هیجانی تبدیل می‌شود؛ جایی که فرد به جای مواجهه با احساساتی چون اضطراب، تنهایی یا استرس، به غذا پناه می‌برد.
این رفتار یکی از دلایل مهم چاقی در کودکان و نوجوانان دیرآموز یا دارای اختلالات یادگیری است.
کودکان دارای اختلالات یادگیری مانند:
نارساخوانی (دیسلکسیا)
نارسانویسی (دیسگرافیا)
نارساخوانی ریاضی (دیسکالکولیا)
اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD)
بیشتر در معرض این خطر هستند، چرا که درک ناکافی از سوی والدین و عدم دریافت بازتاب عاطفی صحیح در دوران رشد می‌تواند منجر به مشکلات رفتاری، هیجانی و حتی تغذیه‌ای در آن‌ها شود.
🧠 تشخیص اختلالات یادگیری در کودکان
تشخیص به‌موقع علائم اختلالات یادگیری در دانش‌آموزان، به‌ویژه در مقاطع حساس مثل پایه ششم ابتدایی یا شروع مدرسه راهنمایی، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض روانی دارد.
برخی از این علائم عبارتند از:
ناتوانی در خواندن یا نوشتن در حد هم‌سالان
مشکل در درک مفاهیم ریاضی
بی‌توجهی مداوم و مشکل در تمرکز
افت اعتمادبه‌نفس و گوشه‌گیری اجتماعی
رفتارهای تغذیه‌ای ناسالم یا پرخوری احساسی
🏫 بهترین مدارس و راهکارهای آموزشی برای دانش‌آموزان با اختلالات یادگیری
والدینی که با کودکان دیرآموز یا دارای اختلالات یادگیری روبرو هستند، باید به دنبال گزینه‌های آموزشی مناسب باشند.
برخی از مهم‌ترین راهکارها عبارتند از:
ثبت‌نام در مدارس تخصصی برای کودکان با نیازهای ویژه
استفاده از برنامه‌های آموزشی ویژه برای دانش‌آموزان با اختلالات یادگیری
بهره‌گیری از مدارس فراگیران یا هنرستان‌های مخصوص فراگیران
همکاری با مشاوران مدرسه برای طراحی برنامه آموزشی فردی (IEP)
شرکت در جلسات کاردرمانی یا گفتاردرمانی برای کودکان با نارسانویسی
🏠 چگونه با اختلالات یادگیری در خانه مقابله کنیم؟
در خانه نیز باید محیطی امن، صبورانه و حمایتی برای کودک فراهم شود.
برخی راهکارها برای والدین عبارتند از:
گوش دادن فعال به کودک بدون قضاوت
ارائه بازخوردهای مثبت و تشویق مداوم
استفاده از ابزارهای یادگیری خلاقانه مانند بازی‌های آموزشی
زمان‌بندی مشخص برای مطالعه و استراحت
توجه به نیازهای عاطفی کودک، نه فقط عملکرد درسی
🛠️ روش‌های درمان اختلالات یادگیری
درمان اختلالات یادگیری معمولاً ترکیبی از آموزش ویژه، درمان‌های شناختی رفتاری و پشتیبانی خانواده است.
برخی روش‌های درمانی مؤثر عبارتند از:
رفتاردرمانی شناختی (CBT)
کاردرمانی برای اختلالات یادگیری
گفتاردرمانی برای کودکان با مشکلات نوشتاری
آموزش‌های ویژه در مدرسه ابتدایی و مدرسه راهنمایی
مداخلات دارویی در موارد شدید ADHD
ثبت‌نام نوآموز در مدارس فراگیران
والدین گرامی،
برای ثبت‌نام نوآموز خود در مجموعه مدارس فراگیران، می‌توانید از یکی از روش‌های زیر اقدام کنید:
تماس با کارشناسان ما از طریق شماره‌های:
۰۹۱۲-۱۹۹۸۱۱۴ | 
۰۲۱-۵۸۲۳۶
تکمیل فرم پیش‌ثبت‌نام:
با پر کردن فرم پیش‌ثبت‌نام، اطلاعات فرزند دلبندتان را ثبت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
🔍 نتیجه‌گیری
اگر کودک شما با اختلالات یادگیری، ADHD یا رفتارهای پرخوری احساسی دست‌وپنجه نرم می‌کند، مهم‌ترین گام درک ریشه‌های این مشکلات است.
شکست در آیینگی همدلانه می‌تواند آغازگر یک چرخه معیوب در رشد هیجانی، تحصیلی و حتی تغذیه‌ای باشد. با انتخاب صحیح مدرسه، استفاده از مشاوره و درمان‌های تخصصی، و فراهم‌سازی محیطی همدلانه در خانه، می‌توان مسیر رشد سالم‌تری برای کودکان با نیازهای ویژه فراهم کرد.
